Patrząc na bilans 2022 roku, pompy ciepła w znacznym stopniu odcisnęły swoje piętno w polskich gospodarstwach domowych. Nieefektywne i nieodnawialne źródła energii odchodzą do lamusa na rzecz tych ekologicznych i odnawialnych. Kolejne lata będą stały pod znakiem OZE. Zapotrzebowanie na instalatorów pomp ciepła rośnie analogicznie wraz z ich popularnością, jednak podaż nie zawsze okaże się najwyższej jakości. Przy wyborze instalatora należy koniecznie zwrócić uwagę, czy posiadają oni niezbędne uprawnienia do montażu.
Jak sprawa uprawnień ma się w przypadku pomp ciepła?
Tutaj musimy zajrzeć aż do ustawy o substancjach zubożających warstwę ozonową oraz o niektórych fluorowanych gazach cieplarnianych z dnia 15 maja 2015 roku. Tutaj przyjrzymy się samej definicji instalacji, która mówi, że w stosunku do urządzeń chłodniczych, klimatyzacyjnych i pomp ciepła, zawierających substancje kontrolowane, instalacja oznacza połączenie dwóch lub też większej ilości elementów lub obiegów zawierających (lub mających zawierać) czynnik chłodniczy w postaci substancji kontrolowanej w celu montażu układu w miejscu jego eksploatacji. Definicja ta dotyczy również łączenia przewodów czynnika chłodzącego układu w celu zamknięcia obiegu.
Tutaj sprawa rozchodzi się na pompy ciepła typu MONOBLOK i pompy ciepła typu SPLIT.
MONOBLOK
Pompa ciepła MONOBLOK to urządzenie hermetycznie zamknięte, czyli tym samym, biorąc pod uwagę już wyżej wspomnianą definicję, nie wykonuje się czynności instalacji oraz specjalnego wpisu do Karty Urządzenia. Obieg chłodniczy instalowanej pompy monoblok został już podłączony oraz napełniony przez producenta urządzenia, zatem nie wykonuje tego instalator lub serwisant. W ten sposób otrzymujemy pompę praktycznie już gotową do rozpoczęcia eksploatacji tuż po dotarciu do docelowego miejsca użytkowania.
Wówczas montaż oraz sprzedaż pomp ciepła typu monoblok nie jest regulowana certyfikacją oraz może mogą być realizowane za pośrednictwem instalatorów nie posiadających uprawnień f-gazowych. Wówczas instalatorzy muszą posiadać jedynie uprawnienia I Grupy SEP z zakresu Dozoru oraz Eksploatacji.
SPLIT
W przypadku pomp ciepła typu SPLIT sprawy są nieco bardziej skomplikowane niż w przypadku pomp MONOBLOK. Tutaj wymagane jest prawidłowe podłączenie oraz uzupełnienie czynnikiem chłodniczym, jeśli jest go zbyt mało fabrycznie. W tym przypadku wymagany będzie wykwalifikowany zespół profesjonalistów-serwisantów. Taka firma, która wykonuje montaż pomp ciepła typu split zobowiązana jest do posiadania uprawnień f-gazowych. Aby dane przedsiębiorstwo mogło w ogóle ubiegać się o certyfikat f-gaz musi posiadać personel f-gaz.
Czy poza powyższymi uprawnieniami potrzebne są jeszcze jakieś inne?
Okazuje się, że poza tymi wyżej wymienionymi przez nas certyfikatami żadne inne nie są wymagane. Mile widziane są jednak szkolenia związane z uprawnieniami SEP Grupy II oraz certyfikat Urzędu Dozoru Technicznego (UDT). Uprawnienia SEP Grupy II dotyczą urządzeń wytwarzających, przetwarzających, przesyłających i zużywających ciepło oraz innych urządzeń energetycznych, m.in.:
- sieci oraz instalacje cieplne wraz z urządzeniami pomocniczymi o przesyle ciepła powyżej 50 kW
- urządzenia wentylacji, klimatyzacji oraz chłodnicze o mocy powyżej 50 kW
- pompy, ssawy, wentylatory i dmuchawy o mocy powyżej 50 kW
- sprężarki o mocy powyżej 20 kW oraz instalacje sprężonego powietrza i gazów technicznych
- aparatura kontrolno-pomiarowa i urządzenia automatycznej regulacji do urządzeń i instalacji wymienionych w grupie 2
- i inne
W przypadku uprawnień Urzędu Dozoru Technicznego z zakresu montażu pomp ciepła, potwierdzają one wiedzę osoby certyfikowanej z zakresu właśnie montażu, wykonywania projektów oraz samego działania pomp ciepła. Nie uprawnia ona jednak bezpośrednio do samego procesu ich instalacji.
Gdzie uprawnienia UDT z zakresu pomp ciepła mają swoje zastosowanie?
Uprawnienia Urzędu Dozoru Technicznego mogą dla instalatorów okazać się nieocenione nie tylko w trakcie wykonywania swojej pracy. Istnieją również inne przesłanki, kiedy to owy certyfikat może zdać się przydatny. Takimi przypadkami są m.in. przetargi gminne, które posiadają własny regulamin, uwzględniający właśnie tego typu uprawnienia. Do tego dochodzą nam wszelkiego rodzaju dofinansowania, których regulamin niekiedy wręcz wymaga posiadania uprawnień UDT. Jeśli wybrany przez kogoś instalator nie posiada tego certyfikatu, może wówczas nie otrzymać dofinansowania i musi szukać ekipy dalej.